Birkaç haftadır yayınlanan Kumru ve çevresindeki mahalli kelimeler epey ilgi topladı. Özellikle bizim yaşıtlarımız, ya da bizden büyükler kelimeleri okuyup geçmişlerini hatırlama ve beraberinde anılarını tazeleme imkanı buldu. Kelime ve kavramlarla hayatımız şekillenmekte dil ile kendimizi tanımlamaktayız. Kelimelerin yok olması ile bir çok kültürel değerlerimiz de yok olmaktadır.
Yazı boyunca tebrik ve teşekkür yazılarının yanında ilginç yorumlarda yapanlar oldu. Bizlere çok sayıda kelime de ulaştırıldı. Ne yazık ki “argo” kelimeler bizim yazımızın konusu değildir. Sizlerden gelen bazı kelimeleri anlamlarını sizlere bırakmak kaydı ile bir göz atalım; tellal, pey sürmek, aba, göynek, fistan, don, tomman, hırka, züğürt, yonga, nekes, hasis, pinti, Fadime, idare, dibare, mudara, yılbırdak, alaf, höbek, yal, sap, dönderme, döndermeç, totuk, cac can, cer, cerci, cezger, ciscılık, böcük, göcek, üzük, gobça, cindire, öndere, ösü, cuha, cuhadar, golan fıstık, tıstıkıç, ecim-icim…vs. Kelimeler dikkatle okunduğunda, kimi bir yemek, kimi bir oyun. Mesela benim çocukluğumda oynadığımız “totok” oyunu, bezbol”un aynısı. Sizleri bilmem ama ben “cancan” ve “bokuç” oyununu hala oynarım. Bokuçta ne kadar maharetli olduğumu Sayın Ekrem Saygı adı gibi bilir. Seni ne kadar “yeldirmiştim” değil mi Şefim!
Şimdi gizli saklı kalmadı artık. Kumru ve çevresinde “argo” kelimeleri toplasak kocaman dosya olur. Başka yörelerde bu konuda yayınlanmış kitaplar mevcut. İnternet dünyası ise bir başka alem.
Çok sayıda yorumun içersinde Orhan Özdil’in bizlere gönderdiği mesajı sizlerle paylaşmak istiyorum. Zannedersem Korgan’lı olan Orhan Özdil benden Ana dilimizle ilgili yorum da yapmamı istemiş. Kendilerinin yerinde tespitlerine bizim de katıldığımızı bu durumda kendimin başka bir yorum yapma durumum olmadığını bildirir, sizleri Orhan Özdilin yazısı ile baş başa bırakmak istiyorum.
SAYIN BEKİR AKKAYA,
YEREL KELİMELERLE YEREL KÜLTÜRÜ YAŞATMAYA KATKILARINIZDAN DOLAYI TEŞEKKÜR EDERİM
“Selam Bekir Hocam! Provizyon Gazetesi’ndeki köşenizde yazdığınız yerel kelimeler ve karşılıklarına bayıldım Hocam! İnsanlarımızın AB’ye üyelik sevdası içinde, AB’li gibi yaşamaya onlar gibi dilimizi değiştirerek yarı Türkçe, yarı İngilizce yarı Fransızca gibi dillerden kelime dağarcıklarına aldıkları kelimelerle konuşmaya başladığı şu son yıllarda, sizin gibi birinin çıkıp ta bu kelimeleri bulup yayınlaması beni çok memnun etti. Şu an öyle bir durumdayız ki, köydeki insanlarımız bile anlamını bilmedikleri, ama tv’lerden duydukları kelimeleri sürekli kullanarak kendi öz dilimiz olan Türkçe’yi yozlaştırıyorlar. Bu aslında insanlarımız arasında kültürel bir çöküşün simgesidir. Atatürk bile servetinin çoğunu Türk Dil Kurumu’na bağışlamıştır. Neden? Türkçe değişmesin diye. Sizden bu yerel kelimelerin bitiminde aynı köşeden güzel bir yorum bekliyoruz ana dilimiz ile ilgili. Bir İngiliz dilini nasıl değiştirmiyorsa bizde değiştirmemeliyiz! Aslında onlar bizden daha çok kültürlerine bağlılar. Bu bir gerçek. Onlar pazar günü oldu mu doğru kiliseye koşar, çocuklarını yetiştirirken hiç bir kültürün etkisinde kalmayacak şekilde yetiştirirler. Ama biz, böyle mi? Değerlerimize sahip çıkmamamız neticesinde benliğimizi yitiriyor, toptan yok oluyoruz. Kelimeleri okurken birden geçmiş aklıma geliyor. Ne güzel adetlerimiz var köylerimiz de, mahallelerimiz de. Biri hasta olsa onu ziyaret etmek, yaşlıları ziyaret edip onlardan ders çıkarabileceğimiz öğütler almak… Bunlar bizleri ayakta tutacak olan kültürel olaylar. Size bir örnek veriyim; Orduda disiplin bozulur mu? Bozulmaz. Neden? “Bir emir komuta zinciri” vardır. İşte bunun gibi “sosyal hayatta böyle bir emir ve komuta zinciri olmadığından biz insanlar benliğimizi kaybediyoruz.” Sizin o derleyip yazdığınız kelimeler söylenirken bile kulağa hoş geliyor. Bu ve buna benzer başarılı çalışmanızdan dolayı sizi kutlar , başarılarınızın devamını dilerim Orhan Özdil.
Kumrumuzun bir manisi ile sizleri selamlıyorum.
“Daru gazarum daru,
Çelekleri sapsaru,
Kime çalım satıyon,
Yırtık tommannu garu.”
Bekir AKKAYA/03.02.2005/PROVİZYON GAZETESİ
------
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder